Organik ve işlenmemiş tuzlar sağlıklı zannedilerek yaygınlaştı, ancak uzmanlara göre bu ürünler iyot eksikliğine neden olup tiroid sorunlarını tetikliyor. Dr. Ayça Kaya, iyotsuz tuzun guatr ve tiroid bozukluklarına yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
Organik tuzlar, Himalaya tuzu gibi ürünler son yıllarda sağlıklı beslenme adına sıkça tercih ediliyor. Ancak uzmanlar, bu tuzların bilinçsizce kullanılması halinde sağlık üzerinde ciddi etkileri olabileceğine dikkat çekiyor. “Dünya Tuza Dikkat Haftası” kapsamında NTVRadyo’ya konuşan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya, son 10 yılda guatr, tiroid nodülü ve tiroid bezlerinin az çalışması gibi sorunların artış gösterdiğini belirtti.
FAZLA TUZ TÜM VÜCUDU ETKİLİYOR
Dr. Kaya, aşırı tuz tüketiminin vücudun sıvı-elektrolit dengesini bozduğunu, damar sertliğine ve yüksek tansiyona yol açtığını söyledi. “Tansiyon yükselince göz, kalp ve beyin gibi organlarda uzun vadede ciddi sorunlar ortaya çıkabiliyor” diyen Kaya, her yıl yaklaşık 13 milyon insanın kalp-damar hastalıkları nedeniyle hayatını kaybettiğini ve bunun en önemli nedenlerinden birinin aşırı tuz tüketimi olduğunu vurguladı.
TUZ GİRDİĞİNDE NE OLUYOR?
Tuzlu yiyecekler, kanın damar içinde yoğunlaşmasına neden olarak vücudun sıvı dengesini bozar. Bu durum susuzluk hissiyle kendini gösterir. Kronik hastalığı olan bireylerde bu denge bozukluğu daha ciddi sonuçlara, hatta beyin kanaması, inme veya felce kadar varabilen komplikasyonlara neden olabilir.
İYORSUZ TUZ EKSİKLİĞİ
Tuzun yapısında doğal olarak bulunmayan iyot, sonradan eklenir. Türkiye’de 1980’li yıllarda iyotlu tuzun yaygınlaştırılmasıyla guatr ve tiroid hastalıklarının azaldığını hatırlatan Dr. Kaya, son dönemde yeniden iyotsuz tuz kullanımının yaygınlaşmasının tiroid sorunlarını artırdığına dikkat çekerek şunları söyledi:
“Doktor tarafından özel bir durum belirtilmedikçe herkesin iyotlu tuz kullanması gerekir” diyen Kaya, özellikle çocuklar ve gebeler için iyotun hayati önem taşıdığını ifade etti. “Gebeliğin ilk üç ayında bebek, annenin tiroid hormonlarıyla büyür. Bu dönemde annenin iyotsuz tuz kullanması, bebekte gelişim geriliğine yol açabilir.”
TUZUN FAZLASI VÜCUTTA ŞİŞKİNLİK YAPIYOR
Tuzun vücutta su tutması sonucu ödem oluştuğunu belirten Dr. Kaya, “Gece tuzlu yemek yiyen biri ertesi sabah ellerinde, ayaklarında şişlik fark edebilir. Bu, yağ değil, vücudun tuttuğu sudur” dedi. Bu durumun bol su içilerek ve hareketle giderilebileceğini söyledi.
TUZ TÜKETİMİ MEVSİMLERE GÖRE DEĞİŞMELİ Mİ?
Yaz aylarında terlemeyle tuz kaybı yaşanabileceğini belirten Kaya, sağlıklı bireylerde bu kaybın yiyeceklerden telafi edilebildiğini söyledi. Ancak yoğun spor yapanlarda baş dönmesi gibi belirtiler görülüyorsa ve kişi tansiyon ya da böbrek hastası değilse, günde 1–2 şişe maden suyu içerek tuz dengesini sağlamak mümkün olabilir.
FAZLA TUZ TÜKETTİĞİNİZİ GÖSTEREN İŞARETLER
Sabahları yüzüklerin dar gelmesi, ayaklarda şişlik ya da çorap izinin bacakta kalması gibi belirtiler fazla tuz tüketiminin işaretleri olabilir. Dr. Kaya, bu durumda bol su içilmesini ve sık sık hareket edilmesini öneriyor.
